Wie wil er nu niet de beste versie van zichzelf zijn? Gelukkig vinden we in zelfhulpboeken terug hoe dat moet: je moet efficiënt leren werken, je tijd nuttig besteden, leren om nee te zeggen, moreel ambitieus zijn, en stemmen met je euro’s. Je moet je passies najagen en tegelijk geld verdienen. Je moet goed voor jezelf zorgen en rust nemen, om dan met opgeladen batterijen weer aan de bak te kunnen. Je moet af en toe aan filosofie doen en diep in jezelf graven. Je bent je eigen project, en je draagt zelf de verantwoordelijkheid om je innerlijke potentie te verwezenlijken. Het leven is een kunstwerk, maar je moet wel zelf de beitel in handen nemen.
Pogingen om onszelf te verbeteren stellen zelden de poging zelf in vraag – waarom zouden we beter moeten worden? Voor wie? En wat houdt ‘beter’ eigenlijk in? Waarom stellen we ‘beter’ zo vaak gelijk aan ‘groter’, ‘efficiënter’ en ‘productiever’? Wat zegt dat over welke menselijke vaardigheden we waarderen, zoals ambitie en innovatie en redelijkheid, en welke minder, zoals zorg en onderhoud en emotie? Wat zegt dat over hoe we onze lichamen waarderen, hoe we de tijd en werk beschouwen, en hoe we ons tot andere organismen verhouden? Wanneer zijn we te streng en wanneer te mild voor onszelf? En is al dat denken over onszelf geen veel te navelstaarderige onderneming?
In deze cursus onderzoeken we aan de hand van bekende en minder bekende filosofen welke denkbeelden achter dat optimalisatiestreven liggen. We verkennen met de oude Grieken of filosofie betere mensen van ons maakt. We onderzoeken met Isolde Charim hoe het individu en haar persoonlijke ‘ik-ideaal’ zich verhoudt tot de omgeving. We bespreken de ideeën van Jenny Odell, Tricia Hersey en andere denkers die verzet aantekenen tegen het continue productiviteitsstreven. We onderzoeken hoe een alternatief eruit zou kunnen zien. Moeten we weer leren niksen? En hoe doen we dat op een manier die niet enkel voor de happy few is weggelegd? Aan de hand van het maintenance Manifesto van Mierle Laderman Ukeles stellen we de vraag: kan de nadruk op zorg en onderhoud een uitweg bieden uit het paradigma van eeuwige groei, dat niet alleen onszelf maar ook de planeet uitput? Uiteindelijk zoeken raad bij een klein slijmerig weekdier: de slak.
Rond half januari 2025 plaatsen we hier een gedetailleerd programma.
De cursusopbouw is steeds dezelfde.
